Na zdjęciu: Msza trydencka w kościele farnym w Szydłowcu. Foto: Mateusz Szymkiewicz - praca własna CC BY-SA 3.0, Link
18 grudnia br., Kongregacja Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów opublikowała dokument (datowany na 4.12.2021), będący odpowiedzią na tzw. dubiadotyczące Traditionis custodes, czyli wątpliwości i pytania, kierowane doń przez poszczególnych biskupów lub konferencje episkopatów. Tłumaczenia na język polski ciągle nie ma. Powodem opóźnienia, jak czytamy w komunikacie z ostatniego zebrania KKBiDS KEP, jest terminologia, „która wymaga precyzyjnego określenia”.
Nie zadowalając się opublikowanym przez KAI omówieniem sięgnijmy do dokumentu, by zorientować się jakie pytania zadawano.
Pytania
Nota zawiera odpowiedzi na jedenaście pytań (streszczenie):
- Gdy nie ma możliwości wskazania świątyni lub kaplicy, gdzie mogłaby być celebrowana Msza według Mszału z 1962 roku, czy biskup diecezjalny może prosić Kongregację o pozwolenie na celebrację w kościele parafialnym;
- Czy można sprawować sakramenty, korzystając z Rytuału sprzed reformy soborowej;
- Gdy prezbiter, któremu zezwolono na celebrację według Mszału z 1962 roku nie chce celebrować w koncelebrze Mszy Krzyżma w Wielki Czwartek, czy należy cofnąć mu zgodę;
- Jakich tekstów biblijnych używać w celebracjach;
- Czy biskup diecezjalny musi otrzymać upoważnienie Stolicy Apostolskiej, by mógł udzielić pozwolenia na celebrację prezbiterom, wyświęconym po ogłoszeniu Traditionis custodes;
- Czy prawo do celebracji może być przyznane na określony czas;
- Czy przyznane uprawnienie przysługuje tylko na terenie własnej diecezji;
- W przypadku nieobecności mającego pozwolenie czy musi mieć takowe prezbiter go zastępujący;
- Czy diakoni i członkowie instytutów uczestniczący w celebracji muszą mieć zgodę biskupa diecezjalnego;
- Czy mający upoważnienie, ze względu na swój urząd (proboszcz, kapelan) może odprawiać drugą Mszę (tzw. binacja) także w rycie trydenckim;
- Czy można celebrować drugi raz w ciągu dnia dla drugiej grupy wiernych, która otrzymała zezwolenie.
Odpowiedzi
Czekając na oficjalne tłumaczenie odpowiedzi warto przytoczyć jedną z nich. A to dlatego, że kryje się w niej mądrość prawodawcy, bardziej stawiającego na edukację i dialog, aniżeli restrykcje. Chodzi o punkt trzeci. Pytanie brzmiało: Gdy prezbiter, któremu zezwolono na celebrację według Mszału z 1962 roku, nie chce celebrować w koncelebrze Mszy Krzyżma w Wielki Czwartek, czy należy cofnąć mu zgodę?”.
Otóż biskup, we wspomnianym przypadku, może cofnąć zgodę na celebrację, ale… Zanim to uczyni zobowiązany jest do „braterskiej konfrontacji”. Ma upewnić się, czy prezbiter rzeczywiście wyklucza ważność i prawomocność reformy soborowej oraz towarzyszyć mu w zrozumieniu wartości koncelebry, w szczególności podczas Mszy Krzyżma.
Dyrektywy
W Polsce trwają prace nad tłumaczeniem, tymczasem w Stanach Zjednoczonych pojawiają się pierwsze inicjatywy biskupów, wydających wskazania dla duchowieństwa i wiernych w oparciu o udzielone przez Kongregację odpowiedzi. Pierwszą z nich są Dyrektywy, opublikowane w Archidiecezji Chicago przez Kardynała Blase Cupicha. Dokument nosi datę 27 grudnia (świętego Jana, Apostoła i Ewangelisty). W sieci na chwilę obecną jest niedostępny, ale są już omówienia w języku angielskim i włoskim.
Dokument jest owocem konsultacji, jakie kardynał przeprowadził po ogłoszeniu Traditionis custodes z liturgistami oraz prezbiterami i przełożonymi wspólnot zakonnych, związanymi z duszpasterstwem tradycji. Do wskazań zostaną w najbliższej przyszłości dołączone materiały i wsparcie do katechezy liturgicznej, aby wierni „osiągnęli głębsze zrozumienie i potrafili zaakceptować przywróconą i odnowioną liturgię, która jest częścią cennej spuścizny Soboru Watykańskiego II”.
Pomóc w zrozumieniu i akceptacji ma propozycja, by w całej archidiecezji Eucharystię w pierwszą niedzielę miesiąca, Boże Narodzenie, Triduum Paschalne i Niedziele Wielkanocy, sprawować wyłącznie zgodnie z Novus Ordo Missae. Można ją sprawować po łacinie, wykonując również śpiewy w tym języku, ale celebrować należy twarzą do ludu. Intencją wskazań jest „promowanie jedności Kościoła, a także zapewnienie wszystkim mieszkańcom Archidiecezji okazji możliwości dania konkretnego znaku akceptacji Soboru Watykańskiego II i wydanych po nim ksiąg liturgicznych”.
Odpowiedzi Kongregacji, wbrew oczekiwaniom wielu środowisk, wymagań Traditionis custodes nie łagodzą. Zaś dyrektywy kardynała Cupicha są, zdaniem piszącego, wartą podjęcia inicjatywą, dzięki której, w przyszłości, liturgia sprawowana według Mszału św. Pawła VI stanie się jedynym wyrazem rytu rzymskiego.
***
Sięgnij do innych tekstów autora.
Jeśli podoba Ci się nasz portal i chcesz, żeby dalej istniał i się rozwijał możesz nas wesprzeć na PATRONITE.
Ksiądz katolicki, proboszcz parafii w Skrzynkach, redaktor portalu wiara.pl